สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน)

ท้องฟ้าในเดือนกุมภาพันธ์

ท้องฟ้าในเดือนกุมภาพันธ์ 2560

วันเวลาผ่านไปเร็วเหมือนโกหก สวัสดีเดือนกุมภาพันธ์ผู้อ่านทุกๆ ท่านที่ได้ออกมาอ่านบทความดูดาวนี้ ตลอดเดือนมกราคมที่ผ่านมาดูเหมือนว่าปีนี้สภาพอากาศจะไม่ค่อยเป็นใจให้กับนักดูดาวเท่าไร ตั้งแต่เพิ่มต้นปีมาทางภาคเหนือมีเมฆเป็นส่วนใหญ่ ส่วนทางภาคใต้ของประเทศก็มีฝนตกอย่างต่อเนื่อง เลยทำให้นักดูดาวและนักถ่ายภาพดาราศาสตร์ว่างแผนที่จะออกไปดูดาวและถ่ายภาพต้องยกเลิกวางหลายครั้ง แต่อย่างไรก็ตามช่วงปลายเดือนมกราคมก็เริ่มดูนักถ่ายภาพดาราศาสตร์บางคนออกไปถ่ายภาพทางช้างเผือกกันบางแล้ว และหวังว่าในเดือนกุมภาพันธ์สภาพอากาศคงจะเป็นในมากขึ้น ขอให้ทุกท่านโชคดีในการดูดาวครับ

กลุ่มดาวในช่วงเดือนกุมภาพันธ์

สำหรับการดูดาวในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ มีกลุ่มดาวใดบางที่น่าสนใจในช่วงหัวค่ำ เมื่อผู้สังเกตหันหน้าไปทางทิศตะวันออก กลุ่มดาวที่ปรากฏอยู่ประกอบด้วยกลุ่มดาวสิงโต กลุ่มดาวสิงโตเล็ก กลุ่มดาวปู กลุ่มดาวแมวป่า และกลุ่มดาวงูไฮดรา ที่กำลังขึ้นจากทางทิศตะวันออก กลุ่มดาวสนัขใหญ่ กลุ่มดาวสนัขเล็ก กลุ่มดาวนายพราน กลุ่มดาวคนคู่ กลุ่มดาววัว กลุ่มดาวสารถี กลุ่มดาวเพอร์เซอุส อยู่บริเวณกลางฟ้าและถ้าหากลองมาลากเส้นสมมุติจากดาวซีเรียส ในกลุ่มดาวหมาใหญ่ ไปยังดาวโพรไซออนที่อยู่ในกลุ่มดาวหมาเล็ก ลากต่อไปยังดาวไรเจลที่อยู่ในกลุ่มดาวนายพราน แล้วลากต่อไปยังดาวอัลเดบาแรนในกลุ่มดาววัว และสุดท้ายลากไปที่ดาวคาเพลลาในกลุ่มดาวสารถี เราก็จะได้เป็นรูปหกเหลี่ยม ซึ่งรูปหกเหลี่ยมดังกล่าวถูกเรียกว่า “หกเหลี่ยมฤดูหนาว” ตามแผนที่ดาวด้านล่าง ด้านตะวันตกมีกลุ่มดาวปลาคู่ กลุ่มดาวเซตุส กลุ่มดาวแอนโดเมดา กลุ่มดาวม้าปีก ทางทิศเหนือมี กลุ่มดาวค้างคาว กลุ่มดาวหมีเล็ก กลุ่มดาวหมีใหญ่ กลุ่มดาวยีราฟ กลุ่มดาวกิ้งกา และทางทิศใต้มีกลุ่มดาวนกฟินิกส์ กลุ่มดาวแม่น้ำ กลุ่มดาวนกพิราบ เป็นต้น

รูปที่ 1 ท้องฟ้าในเดือนมกราคม เวลา 21:00 น.

ดาวน์โหลดแผนที่ท้องฟ้าเดือนกุมภาพันธ์

เหตุการณ์ดาราศาสตร์ในเดือนกุมภาพันธ์

วันที่ เดือน	เวลา (น.)	เหตุการณ์
1กุมภาพันธ์	01:37	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวศุกร์ 3.9องศา
	08:09	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวอังคาร 2.7 องศา
2กุมภาพันธ์	17:11	- ดาวศุกร์อยู่ใกล้ดาวอังคาร
3กุมภาพันธ์
4กุมภาพันธ์	11:19	- จันทร์กึ่งข้างขึ้น
5กุมภาพันธ์
6กุมภาพันธ์	05:30	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวอัลดีบาแรน 0.2องศา
	20:59	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้โลกสุดในรอบเดือน (ระยะทาง 368,817 กิโลเมตร)
7กุมภาพันธ์
8กุมภาพันธ์
9กุมภาพันธ์
10กุมภาพันธ์	23:46	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้กระจุกดาวรวงผึ้ง 4.2องศา
11กุมภาพันธ์	07:33	- จันทร์เพ็ญ
	07:43	- เกิดจันทรุปราคาเงามัว (ไม่เห็นในประเทศไทย)
	19:30	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวเรกูลัส 0.5องศา
12กุมภาพันธ์
13กุมภาพันธ์
14กุมภาพันธ์
15กุมภาพันธ์	00:04	- ดาวพฤหัสบดีอยู่ใกล้ดาวสไปกา 3.7องศา
	22:12	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวสไปกา 6.2องศา
	21:26	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวพฤหัสบดี 2.7องศา
16กุมภาพันธ์
17กุมภาพันธ์
18กุมภาพันธ์
19กุมภาพันธ์	02:33	- จันทร์กึ่งข้างแรม
	04:14	- ดวงจันทร์อยู่ไกลโลกสุดในรอบเดือน (ระยะทาง 404,376 กิโลเมตร)
20กุมภาพันธ์
21กุมภาพันธ์	06:44	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวเสาร์ 3.1องศา
22กุมภาพันธ์
23กุมภาพันธ์
24กุมภาพันธ์
25กุมภาพันธ์
26กุมภาพันธ์	09:25	- ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวพุธ 2.2องศา
	21:53	- เกิดสุริยุปราคาวงแหวน (ไม่เห็นในประเทศไทย)
	21:58 b	- จันทร์ดับ
27กุมภาพันธ์	17:18	- ดาวอังคารอยู่ใกล้ดาวยูเรนัส 0.6 องศา
28กุมภาพันธ์

ดาวเคราะห์ในเดือนกุมภาพันธ์ 2560

การสังเกตดาวเคราะห์ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์นี้ ผู้สังเกตสามารถมองเห็นดาวเคราะห์ได้ทั้งหมด 5 ดวง โดยจะสามารถมองเห็นได้ในช่วงหัวค่ำทางทิศตะวันตก 2 ดวง คือดาวศุกร์และดาวอังคาร และในเวลาประมาณหลัง 5 ทุ่ม อีกหนึ่งดวง คือ ดาวพฤหัสบดี และอีก 2 ดวง ที่เหลือผู้สังเกตสามารถจะสามารถมองเห็นได้ในช่วงเช้ามืดก่อนดวงอาทิตย์ขึ้นในทางทิศตะวันออก คือ ดาวพุธ และดาวเสาร์ และยังเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสำหรับการสังการณ์ดาวพุธอยู่ ส่วนดาวเสาร์ยังอยู่ใกล้กับใจกลางทางช้างเผือก และดวงเคราะห์อีกดวงหนึ่ง

ลักษณะปรากฏและขนาดปรากฏของดาวเคราะห์ทั้ง 5 ดวง ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์

รูปที่ 2 แสดงลักษณะปรากฏและขนาดปรากฏของดาวเคราะห์ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์

การสังเกตดาวพุธ

ในช่วงต้นเดือนกุมภาพันธ์นี้การสังเกตการณ์ดาวพุธจะสามารถทำได้ในช่วงเช้ามือก่อนที่ดวงอาทิตย์จะขึ้นทางทิศตะวันออก และยังเป็นโอกาสดีสำหรับผู้สังเกตที่ตื่นเช้ามาดูดาวและได้เห็นพุธเนื่องจากช่วงนี้ดาวพธุยังอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์พอสมควรจึงทำให้สามารถมองเห็นดาวพธุได้ง่าย โดยดาวพธุจะปรากฏอยู่ในแสงสนธยาเช้า ในช่วงนั้นดาวพุธจะมีขนาดปรากฏของดาวพุธบนท้องฟ้าประมาณ 5.6 – 5.0 พิลิปดา และมีความสว่างปรากฏของดาวพุธจะมีค่าประมาณ - 0.08 ถึง - 0.34

เวลาขึ้น – ตก ของดาวพุธในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

เวลา ณ ตำแหน่งพิกัดทางภูมิศาสตร์ : ละติจูด 13°45.0' เหนือ ลองจิจูด 100°31.0' ตะวันออก

(กรุงเทพมหานคร)

ดาวน์โหลดเวลาขึ้น – ตก ของดาวพุธในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

การสังเกตดาวศุกร์

การสังเกตดาวศุกร์ในเดือนกุมภาพันธ์ยังเป็นช่วงที่ดาวศุกร์อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ จึงทำให้ผู้สังเกตสามารถมองเห็นดาวศุกร์ได้ในช่วงหัวค่ำได้ตลอดทั้งเดือน ผู้สังเกตสามารถสังเกตเห็นดาวศุกร์ได้จากขอบฟ้าทางทิศตะวันตกโดยดาวศุกร์จะอยู่สูงจากขอบฟ้าประมาณ 40 องศา ตั้งแต่หลังจากดวงอาทิตย์ตกลับขอบฟ้าจนถึงดาวศุกร์ตกลับขอบฟ้า ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์นี้ดาวศุกร์จะปรากฏอยู่ในบริเวณกลุ่มดาวปลาคู่ และมีขนาดปรากฏเฉลี่ยบนท้องฟ้าประมาณ ภจ พิลิปดา และมีค่าสว่างปรากฏระหว่าง – 4.26 ถึง – 4.34 ซึ่งสว่างเด่นอยู่ทางขอบฟ้าทิศตะวันตก

รูปที่ 3 ภาพถ่ายดาวศุกร์และแสงจักราศี เมื่อวันที่ 28 มกราคม 2560

เวลาขึ้น – ตก ของดาวศุกร์ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

(กรุงเทพมหานคร)

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ของดาวศุกร์ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

การสังเกตดาวอังคาร

ในเดือนกุมภาพันธ์นี้เราจะมองเห็นดาวอังคารได้จากทางขอบฟ้าทิศตะวันตกในช่วงหัวค่ำใกล้กับดาวศุกร์ ตำแหน่งปรากฏของดาวอังคารในช่วงมกราคมจะอยู่ในบริเวณกลุ่มดาวปลาคู่ มีขนาดปรากฏบนท้องฟ้าประมาณ 4.9 พิลิปดา สำหรับความสว่างปรากฏของดาวอังคารในช่วงเดือนกุมภาพันธ์มีค่าประมาณ 1.35 สำหรับการสังเกตดาวอังคารอาจต้องใช้เวลาในการมองหาดาวอังคารน้อยเล็กเนื่องจากดาวอังคารมีค่าความสว่างปรากฏที่ใกล้เคียงกับดาวฤกษ์หลายดวงที่อยู่ใกล้บริเวณนั้น

เวลาขึ้น – ตก ของดาวอังคารในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

(กรุงเทพมหานคร)

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ของดาวอังคารในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

การสังเกตดาวพฤหัสบดี

การสังเกตดาวพฤหัสบดีในเดือนกุมภาพันธ์นี้เราสังเกตจะสามารถสังเกตดาวพฤหัสบดีปรากฏในช่วงหลัง 5 ทุ่ม โดยผู้สังเกตจะมองเห็นดาวพฤหัสบดีปรากฏอยู่ระหว่างกลุ่มดาหญิงสาว ในช่วงเดือนนี้ดาวพฤหัสบดีจะมีค่าสว่างปรากฏอยู่ที่ประมาณ – 1.73 ถึง – 1.82 และในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ดาวพฤหัสบดีมีขนาดปรากฏบนท้องฟ้าประมาณ 40.3 พิลิปดา สำหรับการสังเกตดาวพฤหัสบดีสามารถทำได้ทั้ง ตาเปล่าและใช้อุปกรณ์ช่วยเหลือ เช่น กล้องสองตา กล้องโทรทรรศน์ขนาดเล็ก โดยผู้สังเกตจะสามารถมองเห็นดวงจันทร์ของดาวพฤหัสบดีเป็นจุดสว่างเล็ก ๆ อยู่รอบ ๆ ตัวดาวพฤหัสบดี ในบางครั้งผู้สังเกตอาจสามารถมองเห็นจุดดำ ๆ เล็ก ๆ บนตัวดาวพฤหัสบดีซึ่งเกิดจากเงาของดวงจันทร์ที่ทอดลงไปยังพื้นผิวของดาวพฤหัสบดีเอง ซึ่งคล้ายกับปรากฏการณ์สุริยุปราคาที่เกิดบนโลก ผู้สังเกตสามารถดูตำแหน่งปรากฏดวงจันทร์บริวารของดาวพฤหัสบดีในแต่ละวันได้จากรูปที่ 4

เวลาขึ้น – ตก ของดาวพฤหัสบดีในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

เวลา ณ ตำแหน่งพิกัดทางภูมิศาสตร์ : ละติจูด 15°00' เหนือ ลองจิจูด 100°00' ตะวันออก

(กรุงเทพมหานคร)

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ของดาวพฤหัสบดีในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

รูปที่ 4 ตำแหน่งปรากฏดวงจันทร์บริวารของดาวพฤหัสบดีในช่วงเดือนกุมภาพันธ์

การสังเกตดาวเสาร์

การสังเกตดาวเสาร์ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ตลอดทั้งเดือนนี้ผู้สังเกตสามารถสังเกตดาวเสาร์ได้ในช่วงเช้ามืด โดยตำแหน่งปรากฏของดาวเสาร์จะอยู่บริเวณกลุ่มดาวแมงป่องใกล้กับบริเวณใจกลางทางช้างเผือกอาจจะยากต่อการสังเกตบ้างสำหรับผู้ที่กำลังเริ่มดูดาวใหม่ เนื่องจากว่าดาวเสาร์ในช่วงนี้มีความสว่างใกล้เคียงกับดาวฤกษ์ที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงทางช้างเผือก โดยช่วงเดือนกุมภาพันธ์ดาวเสาร์มีขนาดปรากฏบนท้องฟ้าประมาณ 15.6 พิลิปดา (ไม่รวมวงแหวน) และมีขนาดปรากฏบนท้องฟ้าเมื่อรวมวงแหวนประมาณ 36.2 พิลิปดา และมีค่าความสว่างปรากฏอยู่ที่ประมาณ 0.74 สำหรับการสังเกตดาวเสาร์สามารถทำได้ทั้ง การสังเกตด้วยตาเปล่าและใช้อุปกรณ์ช่วยเหลือ เช่น กล้องโทรทรรศน์ขนาดเล็ก โดยผู้สังเกตสามารถมองเห็นดวงจันทร์ของดาวเสาร์เป็นจุดสว่างเล็ก ๆ อยู่รอบ ๆ ดาวเสาร์

เวลาขึ้น – ตก ของดาวเสาร์ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

(กรุงเทพมหานคร)

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ของดาวเสาร์ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก วัตถุท้องฟ้า

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตกดวงอาทิตย์ และดวงจันทร์ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ของดาวยูเรนัสในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ของดาวเนปจูนในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ดวงเคราะห์น้อย 1 ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ดวงเคราะห์น้อย 2 ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ดวงเคราะห์น้อย 3 ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

ดาวน์โหลด เวลาขึ้น – ตก ดวงเคราะห์น้อย 4 ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

กรกมล ศรีบุญเรือง