นักวิทยาศาสตร์ใช้ระบบเรดาร์สำรวจบริเวณขั้วใต้ของดาวอังคาร พบสัญญาณบ่งชี้ที่น่าสนใจแต่ยังสรุปผลไม่ได้ ซึ่งอาจเป็นทะเลสาบที่อยู่ใต้ขั้วน้ำแข็ง

as20210709 1 01

พื้นที่น้ำแข็งขั้วใต้ของดาวอังคารซึ่งมีน้ำแข็งแห้ง (คาร์บอนไดออกไซด์เยือกแข็ง) ปนกับน้ำแข็ง ถ่ายภาพโดยยานมาร์ส เอ็กซ์เพรส ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2555 [Credit ภาพ : ESA/DLR/FU Berlin/Bill Dunford]

 

ในปี พ.ศ. 2561 มีทีมนักวิทยาศาสตร์วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากยานมาร์ส เอ็กซ์เพรส (Mars Express) ขององค์การอวกาศยุโรป (ESA)  ตรวจพบสัญญาณที่บ่งชี้ว่าอาจมีทะเลสาบขนาดใหญ่ใต้พื้นผิวขั้วใต้ของดาวอังคาร มีความกว้างประมาณ 19 กิโลเมตร และอยู่ลึกใต้พื้นผิวดาวอังคาร 1.6 กิโลเมตร

ต่อมา ในปี พ.ศ. 2563 นักวิจัยทีมเดิมยังคงติดตามศึกษาเรื่องทะเลสาบใต้น้ำแข็งขั้วใต้ของดาวอังคารต่อไป โดยสำรวจบริเวณโดยรอบของตำแหน่งเดิม พบหลักฐานใหม่ที่อาจเป็นทะเลสาบใต้ผิวดาวเพิ่มอีก 3 แห่ง แต่ละแห่งมีขนาดประมาณ 10 กิโลเมตร

และล่าสุด Aditya Khuller นักศึกษาปริญญาเอกจากมหาวิทยาลัย Arizona State และ Jeffrey Plaut จากห้องปฏิบัติการแรงขับเคลื่อนไอพ่น (JPL) ขององค์การนาซา ศึกษาข้อมูลจากยานมาร์ส เอ็กซ์เพรสอีกครั้ง ซึ่งมีข้อมูลการสังเกตการณ์กว่า 44,000 คร้ัง พบสัญญาณที่อาจบ่งชี้ว่าเป็นทะเลสาบใต้พื้นผิวอีกหลายสิบแห่ง ใกล้เคียงกับงานวิจัยที่ตรวจพบก่อนหน้านี้ แต่แตกต่างกันที่สัญญาณดังกล่าวอยู่ในระดับที่ค่อนข้างตื้น ซึ่งในระดับดังกล่าวอาจมีอุณหภูมิต่ำมากจนน้ำไม่สามารถคงสภาพเป็นของเหลวได้ (แม้แต่ในกรณีน้ำเค็มก็ตาม)

Jeffrey Plaut กล่าวว่า “เราไม่สามารถยืนยันแน่นอนได้ว่าสัญญาณข้อมูลที่ได้เหล่านี้มาจากน้ำในสถานะของเหลวจริงหรือไม่ แต่พบว่าพื้นที่เหล่านี้กระจายตัวมากกว่าที่พบในงานวิจัยก่อนหน้า ซึ่งสัญญาณเหล่านี้อาจมาจากน้ำในสถานะของเหลวที่มีอยู่ใต้บริเวณขั้วใต้ของดาวอังคาร หรืออาจบ่งชี้ถึงสารอื่นก็ได้เช่นกัน”

 

as20210709 1 02
ข้อมูลจุดสีต่าง ๆ แสดงบริเวณขั้วใต้ของดาวอังคาร พร้อมพื้นที่ที่สะท้อนคลื่นวิทยุจากระบบเรดาร์บนยานมาร์ส เอ็กซ์เพรส ซึ่งคุณสมบัติดังกล่าวสามารถบ่งชี้ว่าอาจมีน้ำในสถานะของเหลวอยู่ใต้พื้นผิวบริเวณดังกล่าว [Credit แผนที่ : ESA/NASA/JPL-Caltech]

 

Aditya Khuller กล่าวเพิ่มเติมว่า แม้จะยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่าพื้นที่ที่ตรวจพบเป็นพื้นที่แบบใด ถ้าหากเป็นทะเลสาบใต้น้ำแข็งขั้วดาว จะมีประเด็นน่าสนใจตามมาว่าเพราะเหตุใดถึงมีทะเลสาบใต้พื้นผิวดาวอังคารในระดับค่อนข้างตื้นจำนวนมาก ทั้งที่ในระดับดังกล่าวน้ำน่าจะเยือกแข็ง ซึ่งในตอนแรกนักวิจัยตั้งสมมติฐานว่าอาจเป็นผลจากกระบวนการเกี่ยวกับภูเขาไฟ แต่ก็ยังไม่พบหลักฐานสำคัญที่บ่งชี้ว่ายังมีกระบวนการทางภูเขาไฟอยู่บริเวณขั้วใต้ของดาวอังคารในปัจจุบัน

 

อ้างอิง : https://www.space.com/mars-lakes-possible-underground-south-pole

 

เรียบเรียง : พิสิฏฐ นิธิยานันท์ - เจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์ชำนาญการ สดร.

 

| Category: ข่าวดาราศาสตร์ | Hits: 1971