การค้นพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะดวงใหม่ในปัจจุบัน อาจดูเหมือนเป็นเรื่องปกติแต่นักดาราศาสตร์มักตื่นเต้นทุกครั้งเมื่อพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะที่มีลักษณะคล้ายโลก หรือมีเงื่อนไขที่เหมาะสมต่อการดำรงอยู่ของสิ่งมีชีวิต เช่นเดียวกับการค้นพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ K2-18b ที่เคยค้นพบว่ามีน้ำอยู่ในชั้นบรรยากาศเมื่อปลายปีที่แล้ว

as20200414 1 01

https://cdn.iflscience.com/images/342f2abe-b422-545e-9058-2484b34801de/extra_large-1582717520-cover-image.jpg

ภาพจำลองดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ K2-18b ที่มา Smanda smith/Cambridge University

 

    วันที่ 27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 ตามรายงานในวารสาร Astrophysical Journal Letters นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ใช้แบบจำลองคอมพิวเตอร์อธิบายชั้นบรรยากาศและโครงสร้างชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ “K2-18b” พบว่าแม้ดาวเคราะห์จะมีมวลมากกว่าโลกหลายเท่า แต่อาจมีสภาพที่เหมาะสมต่อสิ่งมีชีวิต และอาจมีน้ำที่อยู่ในสภาพของเหลวได้

    K2-18b เป็นดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะที่ถูกค้นพบตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558 มีขนาดใหญ่กว่าโลกประมาณ 2 เท่า และมีมวลมากกว่าโลกเกือบ 9 เท่า แต่เพิ่งจะเป็นที่สนใจต่อวงการดาราศาสตร์ในช่วงปลายปี พ.ศ. 2562 เนื่องจากมีการค้นพบว่าดาวเคราะห์ดวงนี้มีน้ำอยู่ในชั้นบรรยากาศ และอยู่ในเขตที่เอื้อต่อการอยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิต

    อย่างไรก็ดี การค้นพบในครั้งนั้นยังไม่ช่วยให้ K2-18b อยู่ในลิสต์ “บ้านหลังใหม่” ของมนุษย์ เนื่องจากเป็นดาวเคราะห์ที่ถูกให้อยู่ระหว่างดาวเคราะห์ประเภทซูเปอร์เอิร์ธ (super-Earth) และมินิเนปจูน (mini-Neptune) กล่าวคือ มีมวลมากกว่าโลก แต่น้อยกว่าดาวเนปจูน เบื้องต้นนักดาราศาสตร์เชื่อว่าดาวเคราะห์ประเภทนี้จะมีแก๊สไฮโดรเจนและฮีเลียมหนาแน่นมากเกินไป ทำให้น้ำไม่สามารถคงสภาพของเป็นของเหลวและไม่เอื้อให้เกิดสิ่งมีชีวิต

    ล่าสุด งานวิจัยนำทีมโดย ดร. นิกกุ มธุสุทัน จากสถาบันดาราศาสตร์ของมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ สร้างแบบจำลองทางคอมพิวเตอร์เพื่ออธิบายชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์ K2-18b ซึ่งให้ผลลัพธ์ ออกมาหลายรูปแบบ กล่าวคือ ชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ไม่จำเป็นจะต้องมีแก๊สไฮโดรเจนที่หนาแน่นเหมือนกับดาวเคราะห์แก๊สยักษ์ในระบบสุริยะของเราเสมอไป  สามารถมีโครงสร้างของชั้นบรรยากาศได้อีกหลายรูปแบบที่เอื้อให้น้ำคงสภาพเป็นของเหลวได้ รวมถึงที่พื้นผิวดาวสามารถมีความดันบรรยากาศและอุณหภูมิที่ใกล้เคียงกับโลกได้ ซึ่งจะมีมวลของแก๊สไฮโดรเจนไม่เกินร้อยละ 6 ของมวลดาวเคราะห์

    ดร. นิกกุ มธุสุทัน กล่าวในการแถลงว่า “ถึงแม้จะมีการค้นพบโมเลกุลน้ำในชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะมากมาย และแม้กระทั่งดาวเคราะห์ดวงนั้นอยู่ใน habitable zone ก็ไม่ได้หมายความว่าดาวเคราะห์ดวงนั้นจะมีสภาพพื้นผิวและความดันบรรยากาศที่เอื้อต่อสิ่งมีชีวิต  เราจำเป็นจะต้องเข้าใจถึงโครงสร้างของชั้นบรรยากาศมากกว่านี้ เพื่อพิสูจน์ว่าน้ำสามารถคงสภาพเป็นของเหลวบนพื้นผิวดาวเคราะห์นั้น ๆ ได้”

    ที่ผ่านมานักดาราศาสตร์เชื่อว่าดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ไม่น่าจะมีสภาพที่เอื้อต่อสิ่งมีชีวิตได้ เพราะอาจมีแรงดันบรรยากาศที่สูงจนเกิดไป ซึ่งการศึกษาครั้งนี้จะช่วยให้นักดาราศาสตร์หันกลับมาสนใจดาวเคราะห์ประเภทดังกล่าวอีกครั้ง เพื่อวางแผนการศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลของชั้นบรรยายผ่านกล้องโทรทรรศน์ยุคใหม่ต่อไป

 

ข้อมูลอ้างอิง

https://www.iflscience.com/space/this-large-exoplanet-might-have-the-right-conditions-for-life/

 

เรียบเรียงโดย

นางสาวศวัสกมล ปิจดี เจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์

 

| Category: ข่าวดาราศาสตร์ | Hits: 2306