ข่าวกิจกรรม
ไทย-จีน ลงนามความร่วมมือสร้าง "อุปกรณ์ตรวจวัดสภาพอวกาศ" ในภารกิจฉางเอ๋อ 7
เตรียมจัดตั้ง "ห้องปฏิบัติการวิศวกรรมสำรวจอวกาศ CNSA-MHESI" ในไทย
ดันเป็นศูนย์กลางการวิจัยอวกาศของอาเซียน
6-7 กุมภาพันธ์ 2568 - ปักกิ่ง, สาธารณรัฐประชาชนจีน กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (อว. หรือ MHESI) ลงนามความร่วมมือกับสำนักงานบริหารอวกาศแห่งชาติจีน (CNSA) สร้างอุปกรณ์ตรวจวัดสภาพอวกาศรอบดวงจันทร์ไทย - จีน (MATCH) ฝีมือคนไทย โดยสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (NARIT) และมหาวิทยาลัยมหิดล ภายใต้ภารกิจฉางเอ๋อ 7 และร่วมประชุมทวิภาคีไทย-จีน เดินหน้าหารือความร่วมมือด้านการสำรวจอวกาศห้วงลึก ภายใต้โครงการจัดตั้งสถานีวิจัยนานาชาติบนดวงจันทร์ (ILRS) ซึ่งมีแผนจัดตั้ง “ห้องปฏิบัติการวิศวกรรมสำรวจอวกาศ” ในไทย ดันเป็นศูนย์กลางการวิจัยอวกาศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ศาสตราจารย์ ดร. ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม แห่งราชอาณาจักรไทย และ ดร. ซ่าน จงเต๋อ ประธานสำนักงานบริหารอวกาศแห่งชาติจีน ลงนามบันทึกความเข้าใจระหว่างกระทรวงการอุดมศึกษาฯ กับสำนักงานบริหารอวกาศแห่งชาติจีน (China National Space Administration: CNSA) สร้างอุปกรณ์วิจัยวิทยาศาสตร์ฝีมือคนไทย “อุปกรณ์ตรวจวัดสภาพอวกาศโดยรอบของดวงจันทร์ไทย - จีน” หรือ (Moon Aiming Thai-Chinese Hodoscope: MATCH) โดยสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์กรมหาชน) และมหาวิทยาลัยมหิดล ภายใต้พันธกิจอวกาศยานสำรวจดวงจันทร์ฉางเอ๋อ 7 มีแผนจะนำส่งขึ้นสู่วงโคจรของดวงจันทร์ในปี 2569
“ฉางเอ๋อ 7” เป็นยานหุ่นยนต์สำรวจดวงจันทร์ของจีน ที่มีเป้าหมายภารกิจการสำรวจภูมิประเทศของดวงจันทร์ ศึกษาองค์ประกอบ สภาพแวดล้อมของอวกาศที่ขั้วใต้ของดวงจันทร์ ตรวจหาน้ำแข็งในบริเวณใกล้ขั้วใต้ และทดสอบเทคโนโลยีเพื่อการสร้างสถานีบนพื้นผิวดวงจันทร์ในบริเวณดังกล่าว ยานต่าง ๆ ในภารกิจนี้ประกอบด้วยยานโคจรรอบตัวดาว (orbiter) ยานลงจอด (lander) รถสำรวจ (rover) ยานกระโดดสำรวจ (hopper) และดาวเทียมถ่ายทอดสัญญาณ (relay satellite)
อุปกรณ์วิจัยวิทยาศาสตร์ของไทย จะติดตั้งไปกับยานโคจรรอบดวงจันทร์ (lunar obiter) ของภารกิจฉางเอ๋อ 7 ซึ่งจะโคจรที่ระดับความสูงประมาณ 200 กิโลเมตรเหนือพื้นผิวดวงจันทร์ ตัวอุปกรณ์มีน้ำหนักประมาณ 4,850 กรัม ขนาดประมาณ 136 x 136 x 259 มิลลิเมตร (กว้าง x ยาว x สูง) ประกอบด้วยตัวตรวจวัดซิลิกอน 7 ชั้น เพื่อจำแนกอัตลักษณ์ของอนุภาคพลังงานสูงแต่ละชนิด และทิศทางของอนุภาคมีประจุ (อิเล็กตรอน อัลฟ่า และโปรตอน) ภายใต้รังสีคอสมิคในอวกาศผ่านระบบสมองกลฝังตัว และศึกษาผลกระทบระหว่าง โลก ดวงจันทร์ และดวงอาทิตย์เนื่องมาจากอนุภาคเหล่านี้
กรอบความร่วมมือหลัก มุ่งเน้นในเรื่องการวิจัยและพัฒนาอุปกรณ์สำรวจสภาพอวกาศโดยรอบของดวงจันทร์ ดำเนินการทดสอบมาตรฐานระดับต้นแบบนำส่ง (Flight Model) ของอุปกรณ์สำรวจสภาพอวกาศ การขนส่งอุปกรณ์ไปยังท่าอวกาศยานและนำส่งไปยังวงโคจรดวงจันทร์บนอวกาศยานฉางเอ๋อ 7 ครอบคลุมถึงการสำรวจ ศึกษา และแบ่งปันข้อมูลที่ได้จากการสำรวจร่วมกัน
ในโอกาสดังกล่าว กระทรวง อว. นำโดย ศาสตราจารย์ ดร. ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวงฯ และ ดร. วิภู รุโจปการ รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ได้เข้าร่วมประชุมทวิภาคีพิเศษไทย-จีน ร่วมกับสำนักงานบริหารอวกาศแห่งชาติจีน (CNSA) และ ห้องปฏิบัติการสำรวจอวกาศลึก (Deep Space Exploration Lab หรือ DSEL) เพื่อหารือเกี่ยวกับการเสริมสร้างความร่วมมือด้านการสำรวจอวกาศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งความร่วมมือและการสนับสนุนผ่านโครงการสถานีวิจัยดวงจันทร์นานาชาติ (International Lunar Research Station: ILRS) ทั้งสองฝ่ายเน้นย้ำถึงความสำคัญของการพัฒนาร่วมกันในด้านข้อเสนอการวิจัยขั้นแนวหน้า การออกแบบและสร้างอุปกรณ์วิทยาศาสตร์สำหรับยานอวกาศ และการพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมยานอวกาศและการสื่อสารในอวกาศห้วงลึก
การประชุมฯ ยังได้กล่าวถึงความร่วมมือด้านการพัฒนาขีดความสามารถด้านกำลังคนของไทย โดยจะสนับสนุนให้นักวิทยาศาสตร์และวิศวกรรุ่นใหม่ศึกษาต่อในระดับปริญญาโทและเอกด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอวกาศ ผ่านโครงการทุนการศึกษาต่างๆ นอกจากนี้ ยังมีแผนจัดตั้งห้องปฏิบัติการวิศวกรรมสำรวจอวกาศ CNSA-MHESI ซึ่งจะเป็นศูนย์กลางการวิจัยอวกาศของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยห้องปฏิบัติการนี้จะมุ่งเน้นการพัฒนาอุปกรณ์วิทยาศาสตร์สำหรับอวกาศยาน ระบบควบคุมและนำร่องอวกาศยาน และการศึกษาวิจัยทางธรณีฟิสิกส์ของดวงจันทร์ เพื่อพัฒนาและต่อยอดทักษะ และสมรรถนะสูงทางวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ยกระดับความเชี่ยวชาญและความร่วมมือในภูมิภาค
ความร่วมมือครั้งนี้ถือเป็นก้าวสำคัญในการเสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างไทย-จีน ในด้านการสำรวจอวกาศ โดยทั้งสองประเทศมุ่งมั่นที่จะใช้ความเชี่ยวชาญร่วมกันเพื่อการสำรวจดวงจันทร์และอวกาศห้วงลึกในอนาคต
งานประชาสัมพันธ์และสื่อสารองค์กร
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)
โทร. 053-121268-9 ต่อ 210-211 , 081-8854353 โทรสาร 053-121250
E-mail: [email protected] Website : www.narit.or.th
Facebook: www.facebook.com/NARITpage, X : @NARIT_Thailand,
Instagram: @NARIT_Thailand, TikTok: NARIT_Thailand